Aan de rand van een grote stad in Japan bevindt zich een vuilnisbelt. Vreemd genoeg is dit een plek waar van allerlei restmaterialen een kleine wijk is ontstaan. De een woont in een redelijk groot en echt huis terwijl een ander het met de achterkant van een oude auto moet doen. Een ding heeft iedereen er gemeen, ze leven in armoe. Maar toch zijn hier zelfs nog gradaties is. De meest opvallende kostganger van de wijk is Rokkuchan (Yoshitaka Zushi). Deze jongen, met een wat lager intellect woont samen met zijn moeder in een huis versiert met tekeningen. Deze tekeningen kennen maar een onderwerp en dat is ‘de tram’, de grote obsessie van Rokkuchan. Maar dit is niet waar het ophoudt voor hem. Iedere dag stapt hij namelijk in zijn denkbeeldige tram om zijn rondes door de stad te maken. Iedere beweging van de chauffeur doet hij perfect na terwijl hij de geluiden van de tram maakt. Iedereen in de wijk heeft eigenlijk wel zijn eigenaardigheden. De een drinkt regelmatig te veel met zijn vriend, om vervolgens ruzie te maken met zijn vrouw. Als hij dit bij zijn vriend bespreekt ruilen ze zonder het echt te bespreken van vrouw. Een stiefvader laat eerst zijn stiefdochter keihard werken om zich vervolgens aan haar te vergrijpen. En een eenzame man die al het leed van de wereld op zijn schouders wil nemen. Stuk voor stuk worden ze toegelicht in dit verhaal over menselijk leed, vreemde gewoontes en bizarre situaties.

Voor Akira Kurosawa was dit zijn eerste film in kleur. Maar ondanks deze bijzondere gebeurtenis werd de film niet echt een succes. Het verhaal is simpel weg te zwaar om mensen naar een bioscoop te lokken. Mede door deze tegenvaller deed Akira Kurosawa een poging om zichzelf van het leven te beroven. Gelukkig was deze poging niet succesvol en maakte hij drie jaar later zijn volgende film, ‘Stray dog’. ‘Dodes'ka-den’ is eigenlijk het beste te vergelijken met een soap. In meer dan twee uur worden een aantal gebeurtenissen uit een sloppenwijk toegelicht. De hele wijk passeert zowat de revue en we krijgen te zien op welke manier iedereen met elkaar verbonden is. Zoals altijd ontwikkeld het verhaal zich op een traag tempo. Elk personage heeft zijn eigen introductie waarin op subtiele wijze nieuwsgierigheid bij de kijker opgewekt wordt. Langzaam maar zeker komen we steeds meer te weten over wat er nu precies met ze aan de hand is en waarom ze doen wat ze doen. Voor de meeste is het niet de armoe waar ze in leven want iedereen is op zijn eigen manier gelukkig. Maar de problemen komen gewoon voort uit zaken waar ieder mens mee te maken kan krijgen. Eigenlijk vallen alle deze gebeurtenissen onder de zeven hoofdzonden uit de bijbel. Zoals bij bijna alle films van Akira Kurosawa is ook ‘Dodes'ka-den’ erg maatschappij kritisch. Dit kan het ene moment erg vertederend zijn maar kan opeens keihard omslaan naar zwaar emotioneel. Het acteerwerk hierin is van hoog niveau. Ondanks dat de taal voor mij onverstaanbaar is, komt de gemoedstoestand erg goed over. Een aantal zaken zijn misschien iets te veel aangedikt maar dit past juist goed in het geheel. Neem bijvoorbeeld het stuk met de jongen die zich dag in dag uit inbeeld op een tram te rijden. Je kan je voorstellen dat dit natuurlijk een aardig stukje pantomime moet zijn. Yoshitaka Zushi zet overtuigend een zwakzinnige neer en de manier waarop hij door de wijk loopt zal bij iedereen een glimlach oproepen. Ook erg vertederd zijn de vader en zoon die moeten overleven door middel van bedelen. Continue fantaseert de vader over het huis wat hij ooit eens zal gaan bouwen voor zijn zoon. De jongen reageert hier wel op maar lijkt gelukkig met de situatie zoals hij nu is. Het is opvallend dat een groot deel van de film in een studio opgenomen is. Hierdoor ontbreekt het ruimtelijk overzicht een beetje. Er is dus niet echt uit te denken hoe de wijk waar alles zich af speelt nu precies in elkaar zit. Natuurlijk is iedere compositie die we te zien krijgen perfect uitgedacht. Bijna ieder shot lijkt een stilleven op zich. Prachtig om naar te kijken in combinatie met het bewegend camerawerk. Er zitten bijzonder lange shots tussen die van het ene personage naar het andere gaan. Je ziet er dus ook duidelijk in terug dat Akira Kurosawa iemand was die alles tot in de perfectie uitwerkte. Niet aan het toeval overliet en hiermee prachtige resultaten boekte. Ondanks dat ‘Dodes'ka-den’ een vrij zware film is om door te komen, laat hij in je geheugen toch aardig zijn sporen na. Het geeft stof tot nadenken en ik denk ook dat dit de hele opzet van de film was.

Copyright kungfufilms.nl (2005)